Hieronder vind je enkele voorbeelden van problemen waarbij onze geriatrische teams oudere patiënten kunnen helpen:
Incontinentie is ongewild verlies van urine en/of ontlasting. Zo kan op latere leeftijd de sluitspier soms een plotse verhoging van de spanning of druk in de blaas niet meer aan – zoals bij niezen, hoesten of iets optillen (inspanningsincontinentie). Soms gebeurt het ook dat ouderen door een plots opkomende, niet te onderdrukken drang om te plassen het toilet niet meer tijdig bereiken (urge-incontinentie). Dat leidt vaak tot hygiënische of sociale problemen.
Bij delier of delirium spreken we ook van een acute verwardheid. De verwardheid is in de avonduren vaak erger dan ’s ochtends en komt vooral voor bij kwetsbare ouderen. De oorzaak is altijd lichamelijk, dus snelle opsporing en gerichte behandeling zijn belangrijk. Delier kan samen voorkomen met dementie, maar is verschillend van dementie, vermits het acuut optreedt en omkeerbaar is.
Dementie is een onomkeerbare hersenaandoening die je langzaam maar zeker afhankelijk maakt van de zorg van anderen. De ziekte van Alzheimer is de meest voorkomende vorm van dementie, maar er bestaan verschillende vormen die elk hun eigen verloop en behandeling kennen. Een juiste diagnose helpt om een correct antwoord te geven op de problemen waarmee de patiënt te maken krijgt. Ook vroegtijdige opsporing is belangrijk: met de juist geneesmiddelen en ondersteuning kan de patiënt mogelijk langer thuis blijven wonen. Je kan op de geriatrische daghospitalisatie terecht voor diagnosestelling en opvolging van dementie.
“Frailty” wordt vaak gebruikt om de kwetsbaarheid van geriatrische patiënten te omschrijven. Dat betekent dat de reserves van verschillende lichaamssystemen bij ouderen tot een kritisch minimum zijn gedaald. Een kleine verstoring van het evenwicht in die lichaamssystemen kan dan al leiden tot vallen, incontinentie,... Ouderen kunnen geconfronteerd worden met functionele beperkingen. Die beperkingen kunnen, als ze niet behandeld worden, van grote invloed zijn op de levenskwaliteit.
Geheugenproblemen komen niet alleen voor bij dementiepatiënten. De klachten kunnen ook een andere oorzaak hebben, zoals een onderliggend ziektebeeld, een depressie, vitaminetekorten, een teveel aan medicatie …. Vaak gaat het om goedaardige vergeetachtigheid (normale veroudering) die niet hoeft te leiden tot dementie. In dat geval kan onderzoek niet alleen ongerustheid wegnemen, maar kunnen we ook een behandeling starten.
Gewichtsverlies is bij ouderen vaak een eerste teken van een onderliggend probleem. Snel opsporen van de oorzaak kan verdere vermagering voorkomen; gepaste behandeling kan tijdig worden ingesteld. Daarom worden alle geriatrische patiënten bij opname gescreend.
Moeilijkheden met bewegen verhogen het risico om te vallen. Vaak met enkel een oppervlakkige wond of een blauwe plek ter gevolg. Maar soms zijn de gevolgen ernstiger: lichamelijke letsels, een breuk, minder zelfvertrouwen, bang zijn om weer te vallen, verdere beperking van activiteiten, blijvende invaliditeit en daardoor een sociaal isolement. Daarom proberen we te ontdekken waarom mensen vallen, zodat we gepaste maatregelen kunnen voorstellen.
Alle patiënten die worden opgenomen door GZA Ziekenhuizen krijgen een algemene “valscreening”, waarbij een multidisciplinair team de oorzaak van het valprobleem bekijkt. Onderzoek naar valproblemen bij ouderen kan ook ambulant, via de geriatrische daghospitalisatie. Daarnaast is er ook aandacht voor revalidatie en therapie.
Ouderen eten vaak minder gevarieerd. Mogelijk eten ze minder dan vroeger – bijvoorbeeld door kauw- en slikproblemen, door opname in het ziekenhuis (geen eetlust, koorts,...) of een sombere stemming. Soms vergeten ze ook te eten. Daarom besteden we ook extra aandacht aan de voeding van oudere patiënten tijdens hun ziekenhuisverblijf. Een bestaande ondervoeding oplossen tijdens een korte ziekenhuisperiode lukt niet. Maar waar nodig 3 à 4 maal per dag extra calorierijke drankjes, verrijkte soep en desserts geven houdt de voedingssituatie meestal wel op peil.
Osteoporose betekent letterlijk "poreus bot", daarom noemen we dat ook wel botontkalking. Door osteoporose kunnen botten sneller breken. Een spontane fractuur is mogelijk.
We spreken van polyfarmacie wanneer iemand verschillende medicamenten tegelijkertijd gebruikt. Er bestaat dan een risico op ongewenste bijwerkingen, interacties of vergiftiging. Binnen het geriatrisch zorgnetwerk waken de geriater en de klinisch apotheker over de geneesmiddelenlijst.
Ouderen kunnen geconfronteerd worden met mentale gezondheidsproblemen. Vaak gaat het om ouderen die lijden aan depressie, angst en/of een psychische kwetsbaarheid.. Maar het kan ook gaan over storend gedrag dat het gevolg is van een dementieproces. Na oppuntstelling van mogelijke lichamelijke oorzaken, zoals pijn of infectie, kunnen ouderen met deze klachten terecht op de gespecialiseerde afdeling psychogeriatrie van GZA Ziekenhuizen, voor verder onderzoek en behandeling.